Periodiek Parodontaal Screenen (PPS-score)
Pocketmeting
Vanaf 2021 is bij het periodiek screenen op ontsteking en verlies van de steunweefsels van de tanden en kiezen, de DPSI-score vervangen door de PPS-score. De diepte van de tandvleespockets gemeten met een pocketsonde is de basis van deze screening.
Op de pocketsonde staan streepjes die millimeters aangeven. Door de pocketsonde tussen de tand en het tandvlees te plaatsen kan aan de streepjes de diepte van de pocket worden afgelezen. Als het tandvlees gezond is dan is deze ruimte niet dieper dan 3 millimeter. Maar zoals in de bovenste video te zien is zijn de pockets bij de voortanden dieper dan 3mm en is er vaak sprake van de tandvleesontsteking waarbij ook het kaakbot is afgebroken. Dit wordt parodontitis genoemd.
De tandarts of mondhygiënist controleert de diepte van de tandvleespockets minimaal jaarlijks en noteert de PPS-score. Deze score geeft globaal de noodzaak tot vervolgstappen aan. Het gebit wordt hierbij vaak verdeeld in zes of vier gebieden, elk gebied kan een cijfer krijgen variërend van 1-3. PPS is een afkorting voor Periodiek Parodontaal Screenen.
PPS 1 Bij deze score zijn er pockets tot en met 3mm en is het tandvlees voldoende gezond. Er wordt gestreefd naar behandelingen en instructies waarbij deze situatie behouden blijft.
PPS 2 Bij deze score zijn er pockets tot en met 5mm en bevindt de gezondheid van het tandvlees zich op een kantelpunt. Er heeft vaak al enige afbraak van bot plaatsgevonden. Er kan gekozen worden voor extra gebitsreinigingen en mondhygiëne instructies om de pockets te verminderen, maar het is ook mogelijk om direct uitgebreider onderzoek met een 'parodontiumstatus' te doen en een intensiever (paro-)traject te starten.
PPS 3 Bij deze score zijn er pockets van 6mm en dieper. Er is sprake van afbraak van bot rondom één of meerdere tanden en kiezen. Hierdoor is het meestal noodzakelijk om uitgebreider onderzoek te doen en een intensieve parodontale behandeling te starten (paro-traject).
Wel of geen intensieve parodontale behandeling?
Er kunnen allerlei redenen zijn om ondanks bijv. een PPS 3 score geen intensief paro-traject te starten. Er is onder meer een goede motivatie nodig. Zonder een uitstekende mondhygiëne zal het resultaatgericht van de behandeling niet duurzaam zijn. Daarnaast is het helaas soms ook financieel niet altijd mogelijk voor iedereen en kan gekozen worden voor een suboptimaal zorgplan met reguliere nazorg afspraken waarbij minder onderzocht en vastgelegd wordt, dit wordt ook wel het paro-preventie traject genoemd. Leeftijd speelt ook een rol spelen; enkele pockets van 6mm op 75-jarige leeftijd is minder ernstig (progressief) dan dezelfde situatie bij iemand van 30. Ook kan er in het verleden al een intensief paro-traject plaatshebben gevonden waarbij nog restpockets aanwezig zijn die met regelmatige nazorg en evaluaties stabiel blijven. In andere gevallen vindt er afbouw naar een kunstgebit plaats en zijn behandelingen gericht op behoud minder wenselijk.
Aan de hand van PPS score kunnen de tandarts of mondhygiënist hier steeds samen met de patiënt een keuze in maken.
Beslisboom volgens de richtlijn parodontale behandeling in de algemene praktijk